Większość zasad, myśli, oraz przekonań, które mamy na temat świata, zostało nam przekazanych przez innych ludzi. Zaczyna się od rodziców, gdy jesteśmy dziećmi i jest kontynuowane przez przyjaciół, wśród których dorastamy.
Trenerzy również mogą kształtować nasze poglądy, które wprowadzamy potem w życie i stosujemy nie tylko na boisku. Do tego dochodzą nauczyciele, oraz media mówiące nam, co jest dobre, a co złe. Wszystkie te słowa kształtują nasz sposób myślenia i działania. Pod wieloma względami jest to pomocne, ponieważ pomaga nam zrozumieć świat, jednak co jeśli większość towarzyszących nam głosów, jest głosem krytyka?
Według modelu ABC Ellisa, który stanowi podstawę terapii poznawczo- behawioralnej obserwowane zmiany stanu emocjonalnego i reakcje (C) wynikają z interpretacji/przekonań, czyli naszych myśli (B) na temat zachodzącego zdarzenia (A).
Oznacza to ni mniej, ni więcej, że to co myślimy kształtuje zarówno nasze emocje, jak i późniejsze działania jakie podejmujemy (lub ich brak na przykład w sytuacji, kiedy negatywne myśli wywołały strach przed podjęciem ryzyka).
Pierwszym krokiem do odzyskania kontroli nad umysłem i przywrócenia pewności siebie, jest zauważenie myśli, które powodują problemy. Za każdym razem, gdy myślisz: “nie dam rady” lub “nie jestem wystarczająco dobry”, zadaj sobie pytanie: “jak mógłbym spojrzeć na to inaczej?”. Prawie każdą sytuację można zobaczyć z co najmniej kilku różnych “stron”, a kiedy zaczniesz zauważać swoje negatywne myśli, możesz zdecydować, że wiara i pozytywne podejście będzie bardziej wzmacniające i sprawi, że będziesz bardziej pewny siebie.
Na przykład, jeśli zauważysz, że myślisz: “nie mogę uwierzyć w to, że przegapiłem taką okazję”, możesz cofnąć się i zdać sobie sprawę, że nawet najlepsi strzelcy pudłują, a jeśli trenowałeś na prawdę ciężko i dałeś na ten moment z siebie wszystko, to ta sytuacja to przecież nie koniec świata. Nie szukaj wymówek, ale upewnij się, że masz do czynienia z rzeczywistością. Nie musisz ganić się za każdy błąd, bo błędy są nieuniknione i bardzo potrzebne na drodze rozwoju. Pokazują, że właśnie stoimy w obliczy umiejętności, nad którą musimy jeszcze popracować, jeśli chcemy dążyć do mistrzostwa. Jeśli jest coś, czego można się nauczyć z tego doświadczenia, weź lekcję, zastosuj ją i stawaj się coraz lepszy.
Ćwiczenie:
Jakie słowa lub wyrażenia powstrzymują Cię lub ograniczają Twoją skuteczność?
Jak je odwrócić? Jakie słowa są lepszymi zamiennikami?
Kiedy zaczniesz zauważać swoje myśli, zarówno pozytywne, jak i negatywne, prawdopodobnie odkryjesz, że musisz podjąć pewien wysiłek, aby je skorygować. Jest to naturalna część treningu mózgu, który sprawi, że będzie on “pracował” bardziej dla Ciebie.
Oprócz “łapania” negatywnych myśli w celu zwiększenia swojej skuteczności możemy również wykorzystać model ABC do budowania pewność siebie. Dena Evans, amerykańska zawodowa koszykarka grająca w Chicago Sky, po każdym meczu lub treningu zapisywała 10 rzeczy, które zrobiła dobrze. Na początku stanowiło to dla niej spore wyzwanie, jednak z każdym takim treningiem było jej coraz łatwiej skupić się na tym, co działo się dobrze, co ułatwiało jej zapisanie “10 dobrych rzeczy” i stało się fundamentem dla wiary w jej umiejętności koszykarskie.
Ćwiczenie “10 dobrych rzeczy”:
Przez najbliższy miesiąc po każdym treningu, oraz meczu zapisz 10 rzeczy, z których byłeś zadowolony.
Uwaga dla trenerów:
Jeśli zauważyłeś, że twojej drużynie brakuje pewności siebie, być może skupiasz się zbyt mocno na negatywnych rzeczach. Korygowanie błędów, to ważna część nauki i rozwoju, ale nie zapomnij wzmacniać dobrych rzeczy, które robi twój zespół, zwłaszcza gdy uczy się nowych umiejętności. Zawodnicy w ferworze gry, mogą nie zauważyć, że właśnie z powodzeniem wykorzystali umiejętność, której uczyłeś ich przez ostatnie tygodnie. Doceniaj nawet małe sukcesy, a będzie ich więcej. Skoncentruj się na dobrych rzeczach, a będą się mnożyć. To w jaki sposób przekazujesz swoje opinie, jest kluczową częścią pewności siebie twoich zawodników, a także ma ogromny wpływ na ich wewnętrzny dialog.
Opracowała: Karolina Pietrzak