logo_intro.png


Akademia Piłkarska

Górnika Zabrze

cert pzpn

70. ROCZNICA powstania GÓRNIKA ZABRZE – oto jak narodziła się Legenda

Dokładnie 70 lat temu – 14 grudnia 1948 roku powołano do życia jeden z najbardziej utytułowanych klubów w historii polskiej piłki nożnej. Górnik Zabrze powstał z połączenia miejscowych ekip sportowych: Concordii, Zjednoczenia, Pogoni i Skry.

Ostro rywalizujące w Zabrzu kluby stosunkowo łatwo było połączyć, istniały bowiem niewiele ponad trzy lata, więc nie zdołały się jeszcze zakorzenić w pełni w swym środowisku. Głównym inicjatorem tej fuzji był wielki sympatyk sportu, Julian Gajdzicki, który zorganizował spotkanie założycielskie nowego klubu, zdając sobie sprawę z ogromnego potencjału sportowego w Zabrzu.

Pierwszym prezesem został Filip Sieroń. Utworzono 12 sekcji sportowych. Prawdopodobnie jeszcze przed statutową rejestracją klubu, w 1949 roku GZKS przekształcił się w terenowe koło sportowe „Górnik”, na czele którego stanął dyrektor kopalni „Zabrze – Zachód”, Bernard Bugdoł.

Pierwszy mecz piłkarze z Zabrza rozegrali prawdopodobnie w styczniu, bądź lutym 1949 roku, przeciwko rezerwom Pogoni Zabrze, kolejny w Sośnicy z tamtejszym Orłem. Z kolei pierwszym odnotowanym przez prasę spotkaniem był towarzyski pojedynek z Szombierkami – 27 lutego 1949 zabrzanie przegrali u siebie 1:2 (1:1). Wiosną 1949 roku Górnik rozegrał natomiast swój pierwszy mecz międzynarodowy, z rywalem występującym jako Armia Radziecka (żołnierze sowieccy stacjonujący na Śląsku). Górnik przegrał 2:4 (1:2). Trenerem drużyny był w tym czasie Ginter Pawelczyk, niegdyś świetny zawodnik. Wkrótce zastąpił go jednak Teodor Meiser, a następnie Karol Luks.

Lata 50.
Pierwsze lata to okres konsolidacji klubu, ale już w roku 1952 Górnik awansuje do II ligi, którą w wyniku reorganizacji rozgrywek opuścił w roku 1953 na jeden sezon.
Rok 1957 przyniósł piłkarzom Górnika pierwszy tytuł mistrzowski oraz finał Pucharu Polski (1:2 z ŁKS). Mistrzostwo ligi wywalczyli dla zabrzan: Machnik i Kaczmarczyk – bramkarze, Florenski, Franosz, Czech, Hajduk – obrońcy, Nowara, Gawlik, Olejnik – pomocnicy, Pol, Szalecki, Kowol, Jankowski, Fojcik, Lentner i Wiśniowski – napastnicy.


Lata 60.
W następnych 11 latach Górnik nie schodził już poniżej “medalowych” miejsc w tabeli ligowej, co w historii polskiego piłkarstwa jest wydarzeniem bez precedensu. Tylko w latach 1958, 1960, 1968 zabrzanie zajmowali trzecie miejsce, w roku 1962 byli zaś wicemistrzami, natomiast w latach 1959, 1961, 1963, 1964, 1965, 1966 i 1967 siedmiokrotnie zdobyli mistrzostwo Polski. Szczególnie imponująca jest “złota seria” lat 1963-1967, kiedy Górnik ustanowił rekord ligi polskiej: 5-krotne z rzędu zdobycie mistrzostwa. W następnych latach do drużyny mistrza Polski przybyło wielu utalentowanych zawodników. Kostka – bramkarz, Oślizło, Olszówka, Musiałek, Kulanek, Wilczek, Szołtysik, Gorgoń, Lubański, Szarmach, którzy wraz Polem i Lentnerem zdobyli kolejne mistrzostwa Polski. Tytuły mistrzowskie w lidze zostały “podbudowane” jeszcze dwukrotnym zdobyciem Pucharu Polski w latach 1965 (4:0 Czarni Żagań) i 1968 (3:0 Ruch Chorzów), również dwukrotnym udziałem w PP 1962 (1:2 z Zagłębiem Sosnowiec) i 1966 (1:2 z Legią Warszawa). Kolejne boje Zabrzan to pojedynki na stadionach całej Europy, a nawet świata. 10. edycja Pucharu Europy (sezon 1964) przyniosła trzy dramatyczne pojedynki z praską Duklą – 1:4, 3:0, 0:0, oraz wyeliminowanie Górnika poprzez losowanie.

W 1965 roku Górnik wyeliminował mistrza Austrii Linzer ASK 3:1, 1:2 , ale w II rundzie uległ praskiej Sparcie – 0:3, 1:3. W następnym roku po wyeliminowaniu mistrza NRD Vorwärts Berlin – 2:1, 1:2, 3:1, uległ w pierwszym występie przeciwko mistrzowi Bułgarii CSKA Sofia – 0:4, 3:0. Kolejny, szósty już występ Górnika w Europie w sezonie 1967/68 przyniósł mu pierwszy w historii polskiej piłki awans do ćwierćfinału Pucharu Europy. W pierwszej rundzie Górnik wyeliminował mistrza Szwecji Djurgårdens IF 3:0, 1:0 – w drugiej – co było największą sensacją tej edycji pucharu – okazał się lepszy od rewelacyjnego Dynama Kijów, wygrywając w Kijowie 2:1 i remisując w Chorzowie na Stadionie Śląskim 1:1. W spotkaniu ćwierćfinałowym angielski Manchester United F.C. okazał się lepszy o jedną bramkę od Górnika. W pierwszym meczu w Manchesterze było 2:0 dla gospodarzy, natomiast w drugim Górnik wygrał, lecz tylko 1:0. Później drużyna Manchesteru zdobyła Puchar Europy, a zespół Górnika Zabrze był jedynym, który wygrał z mistrzem Anglii w tej edycji Pucharu Europy.

Lata 70.
Największym sukcesem Górnika Zabrze był awans do finału Pucharu Zdobywców Pucharów w 1970 roku, gdzie zmierzyli się z Manchesterem City – na stadionie w Wiedniu Górnik przegrał 1:2.

Droga do finału PZP 1969/70:

  • Olympiakos Pireus – Górnik Zabrze 2:2 (0:2) (Wilczek 8, 36 min.)
  • Górnik Zabrze – Olympiakos Pireus 5:0 (1:0) (Wilczek 1, Skowronek 62, Szołtysik 70, Banaś 82 (k), 84 min.)
  • Glasgow Rangers – Górnik Zabrze 1:3 (0:2) (Lubański 5, 87, Szaryński 11 min.)
  • Górnik Zabrze – Glasgow Rangers 3:1 (0:1) (Olek 63, Lubański 77, Skowronek 81 min.)
  • Lewski Sofia – Górnik Zabrze 3:2 (2:1) (Szołtysik 5, Banaś 52 min.)
  • Górnik Zabrze – Lewski Sofia 2:1 (1:0) (Lubański 44, Banaś 56 min.)
  • AS Roma – Górnik Zabrze 1:1 (0:1) (Banaś 28 min.)
  • Górnik Zabrze – AS Roma 2:2 (0:1, 1:1, 2:1) (Lubański 90 (k), 93 min.)
  • baraż – Strasbourg (Stade de la Meinau): Górnik Zabrze – AS Roma 1:1 (1:0, 1:1, 1:1) (Lubański 40 min.) – losowanie dla Górnika
  • Finał – Wiedeń (Praterstadion) 29 kwietnia 1970: Manchester City – Górnik Zabrze 2:1 (2:0) (Oślizło 68 min.)

Lata 80.
W latach 80. Górnik nawiązał do swoich największych osiągnięć, zdobywając w latach 1985-1988 cztery kolejne tytuły mistrza kraju. W sezonie 1987/1988 Górnik wygrał swój jedyny Superpuchar Polski wygrywając z Lechem Poznań 2:1 (Cyroń 2 – Juskowiak). W latach 80 w barwach Górnika grali tacy piłkarze jak: Waldemar Matysik, Marek Piotrowicz, Ryszard Komornicki, Ryszard Cyroń, Józef Wandzik, Jan Urban, Andrzej Iwan, Robert Warzycha.

Lata 90.
Początkowo Górnik notuje dobre wyniki. W sezonie 1993/94 do ostatniej kolejki walczy o mistrzostwo Polski, jednak po remisie z Legią Warszawa na wyjeździe w ostatniej kolejce 1:1 spada na trzecie miejsce. W meczu tym przy stanie 1:0 dla Górnika trzech zawodników tego klubu zostało usuniętych z boiska, co spowodowało powszechne podejrzenia o korupcję sędziego. W późniejszych latach Górnik wypada z ligowej czołówki walcząc w środku stawki bądź broniąc się przed spadkiem.

Lata 2000-2009
Drużyna, której trzon stanowią piłkarze wywodzący się z Górnego Śląska, plasuje się w połowie tabeli, lecz kolejne zawirowania stawiają Górnik na skraju krawędzi, czego wynikiem są nieustanne boje przed uniknięciem relegacji. Gdy klub odzyskał organizacyjną i finansową stabilizację, zamiast dołączyć do ligowych potentatów, zanotował najgorszy od lat wynik sportowy, doświadczając drugiego w historii spadku z najwyższej klasy rozgrywkowej.

Lata 2009-2018
Zespół mimo spadku szybko wrócił do Ekstraklasy. Potrzebował do tego tylko jednego sezonu. Od czasu powrotu do najwyższej klasy rozgrywkowej Górnik grał dobrze, lecz miał wahania formy. Ostatnie trzy sezony drużyna z Zabrza kończyła w górnej części ligowej tabeli. W sezonie 2015/16 Górnik zajął 15. miejsce w tabeli Ekstraklasy i został zdegradowany do I ligi, skąd ponownie wrócił po roku absencji. W poprzednim sezonie Górnik osiągnął najwyższą pozycję w tabeli od 24 lat. Po raz pierwszy od niemal ćwierćwiecza Klub zagrał w europejskich pucharach. Doczekał się również kolejnego reprezentanta na Mundialu, którym został Rafał Kurzawa, który jeszcze jako piłkarz Górnika zagrał przeciwko Japonii. Aktualnie zespół występuje na najnowocześniejszym stadionie na Górnym Śląsku, który mieści 24 563 widzów.

W ciągu 70 lat biało-niebiesko-czerwoni 14-krotnie zdobyli tytuł mistrza Polski, 6-krotnie byli najlepsi w rozgrywkach Pucharu Polski, a także awansowali do finału Pucharu Zdobywców Pucharów.

Foto: Archiwalne kroniki Górnika Zabrze
Cyt. za gornikzabrze.pl

Fundacja Górnika Zabrze informuje, iż zadania publiczne w dziedzinie kultury fizycznej realizowane są ze środków MIASTA ZABRZE.

Dane Fundacji Górnika Zabrze

ul. Roosevelta 81, 41-800 Zabrze,
NIP: 648-27-65-507,
KRS: 0000414081

Szybki kontakt

akademia@gornikzabrze.pl
t.stani@gornikzabrze.pl
tel. kom. +48 512 129 340
tel. stac. (32) 438 66 05

Wszystkie prawa zastrzeżone © 2018 Akademia Górnika Zabrze

wykonanie i utrzymanie MGK.net.pl